نارنجستان قوام شیراز
در دوره قاجار، خاندان قوام مدت زمان زیادی حاکم فارس بودند و بناهای به جا مانده بسیاری از آن دوران در شیراز وجود دارند. از بناهای دوره حکومت قوام علاوه بر نارنجستان قوام می توان به باغ عفیف آباد، باغ بیگلر بیگی و باغ کلانتر اشاره کرد. ساخت مجموعه نارنجستان قوام به سال های ۱۲۵۷ تا ۱۲۶۷ شمسی مربوط می شود و با گذشت زمان بناهای دیگری به این مجموعه اضافه گردیدند. هنرنمایی هایی چون آینه کاری و گچ کاری آخرین مراحلی بودند که در ساخت نارنجستان قوام به کار گرفته شدند و نهایتا در سال ۱۲۹۸ به پایان رسیدند. باغ و عمارت نارنجستان قوام در زمان حکومت محمدرضا خان قوام الملک سوم “عمارت بیرونی” نامیده می شدند و کاربرد اداری داشتند. خانه ای که خانواده قوام در آن زندگی می کردند خانه “زینت الملک اندرونی” نام داشت. در عمارت بیرونی کارهای سیاسی، نظامی و برگزاری جلسات با نمایندگان دولت های خارجی انجام می گرفتند

نارنجستان قوام یکی از زیباترین جاذبه های شهر شیراز است که بازدید نکردن از آن سفر به شیراز را ناتمام و بی معنا خواهد کرد.این جاذبه زیبا در باغی پر از درختان بلند و سرسبز نارنج واقع شده است و شامل عمارتی آینه کاری شده با شیشه های رنگی و حوض آب و فضای دنج و با صفا می باشد. نارنجستان قوام، جاذبه زیبای شیراز، در خیابان لطفعلی خان زند واقع شده و به دستور علی محمد خان در دوره ناصرالدین شاه قاجار ساخته شده است. این عمارت در حال حاضر جزو تماشایی ترین جاذبه های شیراز است و کسانی که علاقه دارند از این مکان بازدید کنند می توانندبا تهیه بلیط هواپیما به شهر شیراز سفر کنند. باغ نارنجستان قوام در مقایسه با دیگر باغ سایر عمارت ها چندان بزرگ نیست، اما سرشار از حس آرامش بوده و فضای دلنشین و باصفایش تغذیه روح و روان است
علت بازدید از نارنجستان قوام
هنرهای به کار گرفته شده در اکثر جاذبه های شیراز واقعا بی نظیر و متحیر کننده هستند. در نارنجستان قوام نیز هنرهای متعددی در دیوار و سقف و پنجره و … خودنمایی می کنند و با زیبایی شان همه بازدید کنندگان را مجذوب خود می نمایند. هفت هنر سنتی ایران شامل گچ بری، آینه کاری، معرق کاری، منبت کاری، نقاشی های سنتی، آجرکاری و حجاری در عمارت نارنجستان قوام شیراز به کار رفته اند و با جذابیت فوق العاده شان همه را مات و مبهوت می کنند. همین ویژگی از دلایل عمده و اصیل بازدید گردشگران از نارنجستان قوام است.
همچنین، همان طور که از نام مجموعه پیدا است، درخت های نارنج محوطه حس دلنشین و زیبایی به باغ و عمارت نارنجستان بخشیده اند. در فصل بهار عطر شکوفه های نارنج تمام بازدید کنندگان را مست و مدهوش می کند. لذت قدم زدن در محیط نارنجستان قوام بسیار خاطره انگیز و فراموش نشدنی است. ساختمان اصلی یا شمالی نارنجستان قوام دارای دو طبقه بوده و شامل زیرزمین می باشد. برا رفتن به داخل ایوان و ساختمان از پله های دو طرف ایوان و خود ایوان باشکوه می توان استفاده کرد. اتاق های داخل ساختمان به شکل متقارن در دو طرف ایوان قرار دارند. آینه کاری های سقف ایوان بسیار زیبا و چشمگیر هستند و در تمام اتاق های عمارت نارنجستان قوام گچ بری و آینه کاری به کار گرفته شده است. تالار آینه یا شاه نشین یکی از قشنگ ترین بخش های مجموعه نارنجستان قوام بوده و دیوار و سقف آن با هنر آینه کاری مزین گردیده است. بالای شومینه دو حجاری قرینه وجود دارند که تصویر قوام الملک سوم نیز به روی آن ها نصب شده است. سنگ هایی که در شومینه و کف اتاق به کار رفته اند، از تبریز، شیراز و یزد آورده شده اند. این سنگ ها با منعکس شدن به روی آینه های بزرگ تالار، تصویر باغ و حوض منظره تماشایی به وجود می آورند. برای اسکان مهمانانی که به باغ نارنجستان قوام آمده اند، چهار اتاق در طبقه دوم در نظر گرفته شده اند.
ستون های ایوان ساختمان جنوبی که رو به باغ قرار دارد، از جنس چوب منبت کاری شده هستند. گچ بری های ایوان ساختمان جنوبی بسیار هنرمندانه هستند و فرشینه شدن کف ایوان با کاشی های سفید و آبی فوق العاده جذاب می باشند. عمارت های زیادی از جمله حیاط مرکزی و خانه عرقی ها که محل عرق گیری بوده، در نارنجستان قوام وجود دارند. بنای حمام گچینه نیز که از طریق تونلی به نارنجستان قوام راه دارد، جزو حمام های تاریخی شیراز بوده و در حال حاضر بازدید عمومی ندارد.
البته که نادیده گرفتن عرقیجات شیراز و عطر و بوی آن ها غیرممکن است. برای این که از این عطر و بو و عرقیجات بی نصیب نمانید، بهتر است به قهوه خانه و شربت خانه سمت چپ ساختمان اصلی نارنجستان قوام سر بزنید.
ساختمان اصلی یا شمالی نارنجستان قوام دارای دو طبقه بوده و شامل زیرزمین می باشد. برا رفتن به داخل ایوان و ساختمان از پله های دو طرف ایوان و خود ایوان باشکوه می توان استفاده کرد. اتاق های داخل ساختمان به شکل متقارن در دو طرف ایوان قرار دارند. آینه کاری های سقف ایوان بسیار زیبا و چشمگیر هستند و در تمام اتاق های عمارت نارنجستان قوام گچ بری و آینه کاری به کار گرفته شده است. تالار آینه یا شاه نشین یکی از قشنگ ترین بخش های مجموعه نارنجستان قوام بوده و دیوار و سقف آن با هنر آینه کاری مزین گردیده است. بالای شومینه دو حجاری قرینه وجود دارند که تصویر قوام الملک سوم نیز به روی آن ها نصب شده است. سنگ هایی که در شومینه و کف اتاق به کار رفته اند، از تبریز، شیراز و یزد آورده شده اند. این سنگ ها با منعکس شدن به روی آینه های بزرگ تالار، تصویر باغ و حوض منظره تماشایی به وجود می آورند. برای اسکان مهمانانی که به باغ نارنجستان قوام آمده اند، چهار اتاق در طبقه دوم در نظر گرفته شده اند.
ستون های ایوان ساختمان جنوبی که رو به باغ قرار دارد، از جنس چوب منبت کاری شده هستند. گچ بری های ایوان ساختمان جنوبی بسیار هنرمندانه هستند و فرشینه شدن کف ایوان با کاشی های سفید و آبی فوق العاده جذاب می باشند. عمارت های زیادی از جمله حیاط مرکزی و خانه عرقی ها که محل عرق گیری بوده، در نارنجستان قوام وجود دارند. بنای حمام گچینه نیز که از طریق تونلی به نارنجستان قوام راه دارد، جزو حمام های تاریخی شیراز بوده و در حال حاضر بازدید عمومی ندارد.
البته که نادیده گرفتن عرقیجات شیراز و عطر و بوی آن ها غیرممکن است. برای این که از این عطر و بو و عرقیجات بی نصیب نمانید، بهتر است به قهوه خانه و شربت خانه سمت چپ ساختمان اصلی نارنجستان قوام سر بزنید.
شیراز شهر باغهای مشهور و بهشتی ایران است و گوشهوکنار آن، باغهای خوشرنگولعاب با آبوهوایی دلچسب جا خوش کرده است. باغ نارنجستان یا همان باغ قوام، یکی از جاهای دیدنی شیراز است که در خیابان لطفعلیخان زند واقع شده است
در نزدیکی نارنجستان قوام از چه جاهای دیدنی دیگری میتوان بازدید کرد؟
پس از بازدید از نارنجستان قوام می توانید از جاذبه های نزدیک این مجموعه نیز بازدید کنید. جاذبه هایی که در نزدیکی نارنجستان قوام قرار دارند عبارت اند از:
خانه زینت الملک: ۶۲ متر ( ۱ دقیقه پیاده روی)
خانه فروغ الملک (موزه هنر مشکین فام): ۱.۷ کیلومتر
مسجد نصیرالملک:۶۰۰ متر
مدرسه خان: ۷۰۰ متر
موزه پارس: ۱.۴ کیلومتر
شاهچراغ: ۲ کیلومتر
ارگ کریمخان: ۲.۱ کیلومتر
بازار وکیل: ۱.۶کیلومتر
حمام وکیل: ۱.۴ کیلومتر
موزه نارنجستان
زیرزمین ضلع شمالی نارنجستان قوام به عنوان موزه فعالیت می کند و اشیایی چون سکه، ظرف و کاشی کاری ها را برای بازدید عموم قرار داده است.
دسترسی به نارنجستان قوام
با استفاده از اتوبوس می توانید به ترمینال ولیعصر بروید و با کمی پیاده روی به باغ نارنجستان قوام برسید. با ماشین شخصی بایستی از چهارراه نمازی مسیرتان را به سمت شرق ادامه دهید. همچنین، ایستگاه مترو ولیعصر به نارنجستان قوام نزدیک است. گردشگرانی که از تهران برای تفریح و دیدن جاذبه های شیراز به این شهر سفر کرده اند می توانند با خرید بلیط هواپیما شیراز تهران به شهر خود برگردند
در مجموعه باغ نارنجستان قوام، موزهای از اشیای بهدستآمده از کندوکاوها و سفرهای پژوهشی پروفسور «پوپ»، از ایرانشناسان به نام آمریکایی وجود دارد. در کنارلذت از فضای تماشایی باغ و عمارت شکوهمند عمارت، از اشیای عتیقه این موزه نیز بازدید کنید.
– Cheyenne George
باغ نارنجستان یادگار دوران قاجار است و حالوهوایی تاریخی دارد. درختهای خوشقدوقامت و گلهای رنگارنگ، گوشهوکنار باغ نارنجستان را زیبا کرده است. پس از گذر از در ورودی و لذت از تماشای هنر منبتکاری این در چوبی، وارد هشتی با سقفی مزین به هنرهای ستودنی معماری ایرانی، همچون گچکاری، مقرنسکاری، آجرکاری و کاشیکاری خواهید شد.
محوطه باغ با فضایی بهشتی و درختانی خوشقدوقامت که قرینه یگدیگر واقع شده است، به استقبالتان خواهد آمد. فصل بهار از زمانهای دلچسب گشتوگذار در باغ نارنجستان است، زیرا با عطر بهارنارنج در این باغ دلانگیز سرمست خواهید شد. در سمت شمال، شرق و جنوب باغ نارنجستان، ساختمانهای زیبایی با طراحی خاص معماری ایرانی را خواهید دید. این مجموعه مزین به هفت هنر گچکاری، کاشیکاری، نقاشی سنتی، آینهکاری، حجاری، معرقکاری و منبتکاری است.

